NİÇİN
Enerji Yönetimi; Konfor şartlarından, hizmet ve ürün kalitesinden, güvenlikten veya çevresel tüm koşullardan fedakârlık etmeksizin ve üretimi azaltmaksızın enerjinin verimli kullanımı doğrultusunda yapılandırılmış ve organize edilmiş disiplinli bir çalışmadır. Enerji atıklarının değerlendirilmesi, enerji verimliliğinin artırılması ve mevcut enerji kayıplarının önlenmesi yoluyla tüketilen enerji miktarının ekonomik kalkınmayı ve sosyal refahı engellemeden, kalite ve performansı düşürmeden en aza indirilmesini ilke edinmektedir.
Toplam enerji maliyetlerinin toplam üretim maliyetlerinin %50’sinin üzerine çıktığı ve Enerji Kanunu’nun enerjinin etkin kullanılması, israfının önlenmesi, enerji maliyetlerinin ekonomi üzerindeki yükünün hafifletilmesi ve çevrenin korunması için enerji kaynaklarının ve enerjinin kullanımında verimliliğin artırılması yönündeki yaptırımı da düşünülecek olursa, enerji tasarrufuna gidilmesi ve bir enerji yönetim sistemi oluşturulması kaçınılmazdır.
ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi standardı, Enerji tipi ne olursa olsun, daha etkin, daha sürdürülebilir enerji tüketimi şeklinde sürekli iyileştirme için gereklilikleri belirlemektedir.
İşletmeler sadece kullandıkları enerjiyi iyi yöneterek önemli gelir avantajları elde edebilir. Üstelik enerji verimliliğine yönelik tüm çalışmalar kalıcı (sürdürülebilir) ve geri ödeme süreleri de daha kısadır.
Enerji Yönetim Sisteminin uygulamaya alınması ile kuruluşlar aşağıdaki faydaları elde edeceklerdir;
• Maliyetlerde Azalma
• İtibar ve marka imajı
• Enerji performansında iyileşme göstergesi
• Teknolojik gelişmeler için itici güç
• Enerji maliyetlerinde düşüş
• İş performansında iyileşme
• Üretkenlik ve rekabet edebilirlikte artış
• Sera Gazı emisyonlarında azalma
• Yasal Gereklere uyum
NASIL
NMT, danışmanlık süreci boyunca, operasyonların, kaynakların etkin ve verimli kullanılmasından, enerji verimliliğini arttıracak önlemlerin alınmasına, enerji performansını arttırmaya yönelik is süreçlerinin tanımlanmasına Enerji Yönetim Sisteminin geliştirilmesi ve uluslararası standartlara uygun seviyeye ulaştırılması için 5 aşamalı bir süreçte danışmanlık hizmeti vermektedir. Kurumların talebi doğrultusunda, sistemin kuruluşu amacıyla aşağıdaki aşamaların her biri tek tek veya bir bütün olarak yürütülebilir.
1. Aşama: Durum Analizi: Mevcut sistemin ve iyileştirme gerekliliklerinin tespiti amacı ile aşağıdaki çalışmalar yürütülerek kapsamlı bir rapor hazırlanır.
• ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Standart gereklilikleri doğrultusunda kurum iş süreçlerinin ve mevzuat gereksinimlerinin, izinlerin incelenmesi ve kurumu ilgilendiren yasal gerekliliklerin ve alınması gereken izinlerin belirlenmesi.
• Proses bazında enerji tüketiminin incelenerek, yine proses bazında yapılacak iyileştirmelerin önerilmesi.
• Enerji yönetimi konusunda Organizasyon Sistemi, Sorumluluk ve yetkilerde yapılması gerekenlerin tespit edilmesi,
• ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi gereği hazırlanması gereken dokümanların belirlenmesi,
• Enerji Yönetim Sistemi önerilerimizin hazırlanması,
• Uygulama planını içeren raporun hazırlanması.
2. Aşama: Enerji Verimliliği Etüdü - İlk adım olarak işletmenin enerji verimliliği durumunun ortaya çıkarılması için kuruluş ile anlaşma doğrultusunda arzu edilirse NMT tarafından Enerji Verimliliği Etüdü yapılır. Kuruluşlarda iki farklı etüt yapılabilir.
Çerçeve Etüt( Ön Enerji Verimliliği Etüdü): Bir anlamda performans testine benzer. Amaç işletmenin genel enerji büyüklüklerine ulaşmak ve çeşitli yönlendirme kriterlerini saptamaktır. Sonucunda belli yeni hedefler elde edilmelidir.
Yoğun Etüt (Detaylı Enerji Verimliliği Etüdü): Kuruluşun gerçekleştirdiği tüm enerji hareketini incelemek, ölçmek, bunlardan hareketle enerji verimliliği artırıcı projeleri oluşturmak, teknik ve finansal analizlerini gerçekleştirerek, işletmeye bir yol haritası çıkarmak adımlarının bütünüdür.
3. Aşama: Eğitimler - NMT, kurum bünyesinde ortak algıda bir Enerji Yönetimi bilinci yaratmak, sistemin kuruluşuna katılımlarını sağlamak ve ISO 50001 Enerji Yönetim Sisteminin kurulması ve uygulamaya alınması amacıyla aşağıdaki temel eğitimleri kurum kültürüne ve ihtiyaçlarına uygun olarak kuruma özel örnekler ile yeniden tasarlayarak verir.
• ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Eğitimi
• Enerji Verimliliği Eğitimi
• Enerji Mevzuatları Eğitimi
• İç Denetim Eğitimi
4. Aşama: Sistem Kurulumu: Durum Analizi ve eğitim sonrasında sistemin kurulması süreci, danışmaların kurumu ziyaretleri sırasında yapılacak toplantılarla yürütülür. Sistem ve kuruma özgü gereklilikleri doğrultusunda hazırlanması gereken süreç haritaları, prosedürler, kontrol planları ve talimatlar, NMT proje danışmanı liderliğinde oluşturulacak olan proje grubu ile tüm süreçlerin iyileştirilmesi hedeflenerek gözden geçirilip hazırlanacaktır. NMT danışmalık hizmeti mail üzerinden yapılmaz. Sistemin uygulamada takibi bu aşamanın bir parçasıdır.
5. Aşama: Son Denetim ve Değerlendirme: Kurumun kendi yürüteceği iç denetimlerin tamamlanmasını takiben, proje danışmanı haricinde, yine bir NMT bir danışmanı tarafından uygulamaya geçmiş olan sistem belgelendirme denetimine benzeyen bir son denetim ile gözden geçirilir. Eksiklikler ve iyileştirilmesi gereken noktalar raporlanır. Tüm NMT danışmanları aynı zamanda IRCA kayıtlı denetçilerdir.
SONUÇ
ISO 50001 danışmanlık projesi sonucunda, kurum bünyesinde ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi herkesin katılımı ile kurularak, enerji performansın ölçümü ve iyileştirilmesine başlanarak, sistem belgelendirilmeye hazır hale getirilecektir. Kurumun yasal gerekliliklere uygunluğunun sürekliliği sağlanacak, verilecek eğitimler süresince çalışanlara sistemin mantığı tüm yönleriyle anlatılarak çalışanlarda temel farkındalık yaratılacaktır. Tüm bu kazanımların yanında kuruluş enerji maliyetlerinde azalma sağlanacaktır.